برنامه استراتژیک در سطح کلان شرکت ها
سطح کلان شرکت، مسئولیت برنامه ریزی استراتژیک را برعهده دارد.
در واقع سطح کلان باید رسالت سازمان و تشریح فعالیت ها و سیاست ها و خط مشی سازمان و همچنین اهداف اصلی سازمان را در برنامه ریزی استراتژیک خود قرار دهد و بیان کند
چهار فعالیت در سطح کلان شرکت باید انجام شود:
یکی از وظیفه اصلی تعیین رسالت کلان شرکت
اینکه شرکت چه چشم انداز، برنامه ها و چه اهدافی برای آینده دارد. چند واحد اقتصادی در شرکت قرار است فعالیت کنند و ایجاد واحدهای استراتژیک سطح کلان شرکت وظیفه دیگر قسمت کلان شرکت است.
تخصیص منابع
اینکه ما چه منابعی داریم، شرکت چه منابعی در اختیار دارد، چه منابعی را قرار است برون سپاری کند و اختصاص دادن این منابع به هر کدام از واحد هایی که قرار است فعالیت کنند، مثل واحد تولید، واحد مالی، واحد بازاریابی، واحد تحقیق قدر است. توسعه، تعیین و تخصیص منابع به واحدهای مختلف توسط سطح کلان شرکت و برنامه ریزی استراتژیک صورت می گیرد.
فعالیت جدیدی
وظیفه دیگر هم برای سطح کلان شرکت تعیین شده این است که اگر در شرکت یک فعالیت جدیدی آغاز شود یعنی اگر قراره باشد محصول جدید یا خدمت جدید به فعالیت شرکت اضافه شود برنامه ریزی آن در سطح کلان شرکت انجام می شود.
رسالت شرکت چیست؟
برای نوشتن رسالت یک شرکت چند چیز مورد توجه قرار می‌گیرد
تاریخچه شرکت
اگربخواهیم تاریخچه یک شرکت را بررسی کنیم
ابتدا اهداف شرکت سیاست ها، موفقیت هایی که داشته همه اینها باید مورد بررسی قرار بگیرد و همه اینها جز اصالت کلان شرکت محسوب می شود
دوم اولویت برای صاحبان و مدیریت که باید جزء رسالت شرکت در نظر گرفته شود.
محیط بازار
بررسی محیط بازار نیز جزء رسالت کلان آورده شود.
منابع
اینکه شرکت چه منابعی در اختیار دارد، قرار است چه کاری را انجام بدهد و چه منابعی را از خارج دریافت کند هم جزء رسالت های شرکت تعریف می شود.
قابلیت های منحصر
قابلیت های منحصر به فرد شرکت چیست؟ آن چه قابلیتی برای شرکت است که باعث می‌شود آن را متمایز از شرکت‌های دیگر بکند این نیز جزء رسالت کلان شرکت بیان می شوند.
ارزیابی فعالیت های اقتصادی
روشی برای ارزیابی فعالیت های اقتصادی که شامل دو مدل گروه مشاوران بوستون و مدل جنرال الکتریک است. مشاوران بوستون با توجه به نرخ رشد بازار و سهم نسبی بازار یک مدلی را ارائه دادند. این مدل از چهار واحد تشکیل شده است. هر یک از واحدها اسامی خاصی دارند، مانند واحد ستارگان، واحد علامت سوال، واحد گاو شیرده و واحد سگ
زمانی که شرکت و واحد اقتصادی در یک وضعیت خاصی از لحاظ اقتصادی قرار دارد در یکی از خانه های این مدل قرار می گیرد.
این مدل از دو نمودار تشکیل شده است، که یکی از نمودارها نرخ رشد بازار در محور عمودی و نمودار بعدی سهم نسبی بازار در محورافقی است.
واحد علامت سوال
علامت سوال نشان دهنده آن است که واحد اقتصادی در بازارهایی با رشد بالا و سریع قرار دارد، ولی سهم نسبی بازار پایینی دارد. این قسمت از نمودار قدرت رشد زیادی دارند و برای پیشرفت در آن نیاز به پول فراوان است. شرکت هایی که در این قسمت قرار دارند باید استراتژی درستی را انتخاب کنند، آن ها باید سرمایه گذاری بالایی بر روی تجهیزات، منابع و پرسنل شان بکنند تا بتوانند سهم نسبی بازار خود را افزایش دهند. این واحد به این خاطر واحد علامت سوال گذاشته شده زیرا برای واریز پول باید فکر کرد، باید برای تزریق پول مقدار زیادی سرمایه گذاری کرد و این یک سوال مبهم است که چقدر پول و سرمایه واریز شود تا شرکت شروع به پیشرفت کند.
واحد ستاره
اگر شرکت یا واحد اقتصادی در قسمت علامت سوال باشد و در آن به خوبی پول واریز شود و به خوبی در آن سرمایه گذاری شود، سهم نسبی بازار افزایش پیدا می کند، شرکت وارد واحد ستارگان می شوند.
قسمت ستارگان نیز رشد بالا است، استراتژی این مرحله این است که باید واحد اقتصادی مراقب حمله رقبای خود باشد و بتواند منابع خود را برای مقابله با این رقبا تجهیز نمایند.
واحد گاو شیرده
گاو شیرده رشد بازار کاهش پیدا می‌کند ولی سهم نسبی بازار افزایش پیدا کرده است. قسمت گاو شیرده شروع جریان نقدینگی شرکت است و نقدینگی و سود شرکت افزایش پیدا می کند یعنی در صورتی که با موفقیت به قسمت واحد شیرده رسیده باشد سود و نقدینگی افزایش پیدا می کند در این مرحله رشد کاهش پیدا کرده و نیاز به منابع مالی زیادی ندارد. شرکت ها باید طوری استراتژی شرکت را برنامه ریزی کنند که در واحد گاو شیرده طولانی مدت بمانند و سوددهی شرکت را بالا ببرند.
واحد سگ
در واحد سگ به مرور که شرکت ها افت پیدا می کنند، هم از لحاظ رشد هم از لحاظ سهم بازار در این مرحله سود و زیان به مقدار کم وجود دارد.واحدهای سگ آنقدر که برای مدیریت و برای کارکنان سختی می آفریند، فایده ای ندارد و بهتر است اگر شرکت یا واحد اقتصادی وارد مرحله سگ شد آن واحد اقتصادی را حذف کند.
کنترل واحد های اقتصادی
شرکت ها باید برای واحدهای اقتصادی خود ماتریس رشد و سلامت نصب کنند که ببینند آیا فعالیت هایشان از سلامت برخوردار است یا نه؟ شرکت ها می توانند از خط مش های مختلفی برای تعدیل این واحدها استفاده کنند که شامل ساخت، داشت، درو کردن، رها کردن می باشد.
خط مشی ساخت
مرحله ساخت خط مشی است که برای واحد اقتصادی که در علامت سوال قرار دارد استفاده می شود.
این واحد اقتصادی سعی بر آن دارد که سهم بازار خود را افزایش داده و به واحد ستاره تبدیل شود پس از استراتژی و خط مشی ساخت استفاده می کند و هدف آن افزایش سهم بازار است.
بهترین شرکت ها و کسب و کارهایی که نتایج کوتاه مدت دارند یا سود های کوتاه مدت دارند از آن ها چشم‌پوشی کنند تا بتواند سهم بازار خود را به وسیله این خط مشی افزایش دهند.
خط مشی داشت
مرحله داشت، در این حالت هدف واحد اقتصادی حفظ سهم بازار است، شرکت ها یا واحدهای اقتصادی که در قسمت گاو شیرده قرار دارند هدفشان حفظ سهم بازار و ماندن در این قسمت است یعنی هر چی بتوان در قسمت گاو شیرده بیشتر ماند، سود بیشتری نصیب شرکت می شود گاوهای شیرده یکی از بهترین حالت ها برای شرکت ها است.
خط مشی درو
مرحله درو کردن هدف واحد آن واحد اقتصادی افزایش نقدینگی شرکت است البته در کوتاه مدت تا بتوانند شرکت را از بحران نجات دهد.
واحدهای اقتصادی که در مرحله درو کردن هستند باید هزینه های خود را کاهش دهند یا آن واحد اقتصادی را رها کنند.
خط مشی رها کردن
مرحله رها کردن بیشتر برای واحد گاوهای شیرده ضعیف شده که آینده مشخصی ندارند یا واحد هایی که در قسمت اول علامت سوال یا سگ قرار دارند مفید است مرحله رها کردن یعنی واحد اقتصادی باید فروخته و رها شوند، زیرا دیگر به کار بردن منابع در این قسمت فقط از بین بردن آن منابع می باشد و شاید استفاده از آن در قسمتی دیگر نتایج بهتری حاصل کند.
همچنین خط مشی رها کردن برای سگ ها و علامت سوال استفاده می شود که در واقع بزرگترین مانع برای سودآوری شرکت هستند که البته ماندن در مرحله سگ و علامت سوال از سودآوری جلوگیری می کند.
با مطالعات کاربردی جدیدتر با ما همراه باشید.
در سلسله مراتب مدیریت استراتژیک بعد از چشم‌انداز سازمان نوبت به فلسفه وجودی می رسد و هر سازمان در پاسخ به یک سری نیاز ایجاد می شود و هدف آن رفع آن نیاز می باشد و قبل از هر اقدام باید مشخص شود که چه نیاز هایی منجر به تشکیل سازمان گردیده است.
