مدل تبلیغات در کشورهای مختلف از موضوعات جذاب برای هر فردی می‌باشد. ما هم تصمیم گرفته‌ایم که به بررسی تبلیغات در اولین تا به امروز بپردازیم.
تبلیغات قبل از میلاد مسیح
تبلیغات قبل از میلاد نیز وجود داشته است. در دوران پیش از میلاد در روم باستان و مصر باستان از تبلیغات استفاده می‌شده است.
می‌توان گفت که اولین تبلیغات در دوران مصر باستان و به ۲۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح بر می گردد.
جالب است بدانید که حکاکی و طراحی تصاویری بر روی سنگ‌ها این موضوع را نشان می‌دهد که در دوران مصر باستان با استفاده از نقاشی بر روی سنگ‌ها با همدیگر ارتباط برقرار می‌کردند.
جالب است بدانید که مصریان علاوه بر نقش و نگار بر روی سنگ‌ها برای تبلیغات از کاغذهایی به نام پاپیروس یا قرطاس استفاده می‌کردند. این کاغذها از سمق یک گیاه به نام قرطاس به دست می‌آمد. قرطاس‌ها نی‌های بلندی بودند که در آن زمان در کشور مصر رشد می‌کردند. از سمق آن می‌توانستند کاغذهای مخصوصی را تهیه کنند. مصریان با تولید کاغذ پاپیروس توانستند آن را به کشورهای دیگر نیز صادر کنند. در رم باستان نیز ۱۰۰ سال پیش از میلاد مسیح تبلیغات شکل گرفت.
رسم و رسوم پادشاهان
در روم باستان پادشاهان برای دادن اخباری مهم از جارچیانی استفاده می‌کردند که سرتاسر شهر با طبل و دوقل می‌چرخیدند و با صدای بلند فریاد می‌زدند و اطلاع رسانی می‌کردند. در مرحله بعد این جارچیان توسط فروشندگان کالاهای مختلف استخدام شدند و در شهر و خیابان می‌چرخیدند و کالاهای مختلف را تبلیغ می‌کردند.
تبلیغات بعد دوران باستان
پس از آن تبلیغات به دوران بعد از باستان رسید. با ایجاد صنایع مختلف در طول تاریخ تبلیغات دچار تحول‌های مختلفی شده اند. برخی از این صنایع شامل صنعت چاپ، اختراع اتومبیل، اختراع رادیو، اختراع تلویزیون و ظهور اینترنت می‌باشد. که هر کدام از این‌ها تاثیرات متفاوتی بر روی تبلیغات گذاشته‌اند.
بسیاری از محققان شروع تبلیغات رو از اختراع صنعت چاپ می‌دانند. گوتنبرگ در سال ۱۴۵۶ برای اولین بار چاپ رو در کشور آلمان اختراع کرد و پس از اختراع صنعت چاپ مطبوعات نیز شکل گرفت. اولین تبلیغ چاپی توسط آقای ویلیام کاکستون به زبان انگلیسی ایجاد شد و این یک انگیزه‌ای برای تبلیغات‌های چاپی در سراسر دنیا گردید.
پیشرفت صنعت چاپ
با پیشرفت صنعت چاپ، روزنامه‌ها شکل گرفتند. در اواسط دهه ۷۰ روزنامه‌ها به شکل رسمی شروع به کار کردند. در روزنامه‌ها به ترتیب علاوه بر قرار دادن اطلاعیه‌ها، جدول، سرگرمی و مطالب بامزه قرار گرفت و مردم از طریق این روزنامه‌ها سرگرم می‌شدند.
اولین آگهی تبلیغاتی که در روزنامه‌ها چاپ شد، بیشتر ماهیت اطلاع رسانی داشت و توسط انگلیسی‌ها انجام شد. مثلاً گفته شده اولین آگهی مربوط به شکلات و قهوه و چای در روزنامه‌ها منتشر شدند. ولی در آن زمان تبلیغات رقابتی بین فروشندگان وجود نداشت. منظور از تبلیغات رقابتی، تحریک مردم برای خرید از محصولات خاص در میان نبود و صرفاً هر کسی محصولات خودش رو که خیلی هم محدود بودند معرفی می‌کردند.
تبلیغات رقابتی
تبلیغات رقابتی که در آن ویژگی‌های رقابتی کالا ذکر شد و خوانندگان را ترغیب به خرید کالا کرد در سال ۱۷۱۰ در روزنامه تاتلر انجام شد.
اختراع اتومبیل، اختراع رادیو، تلویزیون
با اختراع اتومبیل شکل تبلیغات‌ها تغییر کرد و به خاطر در حرکت بودن افراد در اتومبیل، بیلبوردهای تبلیغاتی در سرتاسر شهر شکل گرفت. اولین بیلبورد در سال ۱۸۳۵ برپا شد.
با رسانه‌ای مانند روزنامه اطلاع رسانی انجام می‌گردید. اما بیشتر، قشر باسواد جامعه می‌توانستند از آن بهره‌مند شوند. با اختراع رادیو تقریبا تمامی اقشار و عموم مردم می‌توانستند به داستان‌ها، اطلاعات و به تبلیغات گوش بدهند. در سال ۱۸۹۸ اولین پیام رادیویی شکل گرفت و حدود ۱۰ سال بعد از آن، پای تبلیغات به رادیو باز شد.
با اختراع تلویزیون دوباره تبلیغات جهشی تازه به خودش دید و اولین تبلیغات تلویزیونی در سال ۱۹۲۵ نمایش داده شد.
اینترنت
با ظهور اینترنت تحولی عظیم در زندگی بشر رخ داد و تبلیغات نیز از این تغییر مستثنا نیست. تبلیغات اینترنتی برای اولین بار در سال ۱۹۹۴ به صورت بنر در سایت wired.conمنتشر گردید.
روند تبلیغاتی و تبلیغات در ایران
تبلیغات در ایران نیز در دوران باستان به وسیله نقش نگاره‌ها بر روی سنگ‌ها و دیوارها و همچنین با جارچیان مختلف برای انواع محصولات دامی و کشاورزی انجام می گردید. با آمدن صنعت چاپ، دیگر تبلیغات‌ها بر روی دیوار قرار می‌گرفتند و بعد نشریه‌های هفتگی یا ماهیانه، کتاب‌ها رادیو، تلویزیون و غیره ابزار تبلیغاتی در ایران بودند. منظور از کتابچه همان بروشورو کاتالوگ‌ها بودند که تبلیغات‌های مختلف به صورت ماهیانه منتر می کردند.
کاوش‌هایی که به عمل آمده نشان می داده است که در دکان‌های کوچک هر شهری بر روی دیوار کناری مغازه، اجناس داخل آن را به تبلیغ می‌گذاشتند و با نوشتن مواردی که در مغازه موجود بود، آن را به مردم معرفی می‌کردند. مثلاً با نوشتن نان، پنیر، شکر و هر چیز دیگر مردم را متوجه مایحتاج خود می‌نمودند.
بررسی تبلیغات در دوران صفوی
در دوران صفویه در سال ۱۱۶۱ هجری شمسی یک روزنامه فارسی زبان منتشر شد.
بررسی تبلیغات در دوران قاجار
محققان پیشینه تبلیغات چاپی در ایران را به دوره امیرکبیر و نشر روزنامه وقایع الاتفاقیه می‌دانند. با تاسیس دارالفنون در دوره ناصرالدین شاه، کتاب‌های طبی و علمی بسیاری ترجمه شدند و تبلیغات بازرگانی رواج یافت.
در دوره مظفرالدین شاه با راه افتادن نهضت سوادآموزی مردم بیشتر به روزنامه‌های چاپی روی آوردند. دوران مظفرالدین شاه مستشاران خارجی به ایران آمدند و گمرک در کشور راه‌اندازی شد و تجارت و تبلیغات شکل جدیدی به خود گرفت.
در دوران قاجار برای انتشار آگهی از سه واژه “اعلام نامه”، “اشتهارنامه، و “اعلان” استفاده می‌شد.
با تشکیل فرهنگستان ایران در سال ۱۳۱۴جایگزین واژه اعلان از واژه “آگاهی” استفاده شد. در آن زمان شهربانی که برای امنیت شهر مستقر بود نیز از واژه آگاهی استفاده می کرد. برای جلوگیری از تداخل این دو برای اطلاع رسانی از واژه “آگهی” استفاده کردند و به مرور زمان این واژه کاملاً بین مردم جا گرفت و متداول شد. اوج تبلیغات و آزادی بیان در قاجار به زمان مشروطیت برمی‌گردد که روزنامه‌ها با رشد چشمگیری افزایش پیدا کردند و سخن خود را به مردم می‌رساندند. در این زمان تبلیغات بازرگانی نیز جهش بزرگی به خود گرفت.
تبلیغات دوران پهلوی
پس از قاجار و در اوایل جنگ جهانی اول در دوران پهلوی تبلیغات شکل جدیدی به خود گرفت. در طی سال‌های ۱۳۵۰ موسساتی برای تبلیغ کردن شکل گرفتند و تبلیغات بازرگانی به اوج خود رسید.
آژانس‌های تبلیغاتی در سال ۱۸۹۰ شکل گرفتند. در واقع در قرن نوزدهم تبلیغات شکل جدیدی به خود گرفت. وظیفه آژانس‌های تبلیغاتی ایجاد طرح علائم تجاری، نوشتن متن آگهی، ترسیم عکس و نقش‌های تبلیغاتی بود و با پیشرفت زمان وظایف دیگری از قبیل طرح‌ریزی و اجرای کامل رقابت بین شرکت‌ها بر عهده آژانس‌هاو بنگاه‌های تبلیغاتی قرار گرفت.
تبلیغات دوران انقلاب، جنگ و عصر حاضر
بعد از انقلاب برای مدتی تبلیغ و تبلیغات در کشور متوقف شد. در سال ۱۳۵۷ با تصویب آیین نامه مقرراتی جدید اصول تازه ای برای آگهی‌ها و تبلیغات‌ها تعیین شد. با شروع جنگ و به هم ریختگی و نابسامانی‌های آن زمان و همچنین با کم شدن توجه مردم به مسائل اقتصادی، تبلیغات در این دوران بسیار کمرنگ شده بود و معمولاً اخبارهای جنگ بود که برای مردم از اهمیت بیشتری برخوردار بود.
پس از جنگ تحمیلی ایران و عراق در آغاز دهه ۷۰ صنف‌های تجاری شکل گرفت و اداره کانون آگهی تبلیغات تشکیل شد. تبلیغات نیز در کشور دوباره جان گرفت.
تبلیغات مدرن
با آمدن رسانه های اجتماعی به مرور تبلیغات از شکل سنتی خودش فاصله گرفت و پا به عرصه جدیدی گذاشت. در اوایل دهه1380 با آمدن تلگرام، تبلیغات علاوه بر نوع سنتی خود به سمت رسانه‌های اجتماعی حرکت کرد. با آمدن اینستاگرام تبلیغات و رقابت در ایران به اوج خودش رسید. البته با محدودیت‌هایی که در کشور به علت فیلترینگ موجود بود بکاربردن برخی رسانه‌ها مانند فیسبوک به سختی انجام می‌شد.
اینستاگرام یک روش تبلیغاتی موفقی است، که در آن که افراد محصولات و خدمات خود را به راحتی معرفی می‌کنند و یک جنبه فان و تفریحی نیز در کنار آن وجود دارد که هر فردی را تشویق به تماشای آن می کند. با وجود شبکه اجتماعی دیگری مانند لینکدین بازاریابی بی تو بی به راحتی امکان‌پذیر می گردد.
در کل می توان گفت که تبلیغات دستخوش بحران ها و تغییرات بسیار زیادی بوده است و شکل رقابتی امروز آن بسیار نیازمند تفکر و آموزش می باشد. شرکت ها با رقابت و داشتن تمایز و البته تبلیغات نمونه سعی می کنند خود را در ذهن مردم ماندگار کنند و هرچه بیشتر محصولات خود را به عنوان نفر اول بازار معرفی کنند.
شکل گیری علایم تجاری در تبلیغات
استفاده از علائم تجاری در تبلیغات از زمان های های قدیم شکل گرفته بود به این صورت که اگر کسی سفالی می‌ساخت یا کار دست خودش را تهیه می‌کرد، کنار آن یک علامت اختصاصی برای خود قرار می‌داد که این باعث می‌شد، آن فرد به عنوان یک شخص حرفه‌ای در آن کار شناخته شود. بعدها این کار به عنوان علامت تجاری در بین فروشندگان و شرکت‌های مختلف باب شد و خریداران از طریق همین علامت تجاری متوجه می‌شدند که جنس مورد علاقه خود کدام است و آن را خریداری می‌کردند.
سه دوره طلایی تبلیغات
به طور کلی می‌توان گفت که تبلیغات در سه دوره زمانی در تاریخ اجرا می‌شد. دورانی که بین افراد کالا مبادله می‌شد که این روش تا قرن 18 رواج داشت. این دوران را دوران ماقبل بازاریابی می‌گویند که همانطور که گفته شد تبلیغات بر روی سنگ نگاره‌ها بر روی خاک و سفال بر روی دیوارها و توسط جارچیان انجام می‌شد.
در دوران رسانه‌های صوتی و تصویری که از قرن ۱۹ تا قرن بیستم بود، شکل تبلیغات و مطبوعات خاص شد و تبلیغ کننده می‌توانستند به بخش‌های بزرگی از بازار دست یابند و در عصر حاضر و در دوران تکنولوژی، با پیشرفت فناوری، تکنیک های بسیار جدیدی برای ارتباطات و تبلیغات میسر شده‌اند.
کشور ما هم همواره از گذشته در زمینه انتقال اخبار کشوری پیشرفته بوده است و این بدان جهت است که ایرانیان نسبت به سایر کشور های منطقه متمدن تر و پیشرفته تر بوده و از لحاظ موقعیت جغرافیایی به علت مرکزیت میان آسیا و اروپا و ساختن جاده ابریشم و همچنین با ابداع چاپار در واقع از اولین تغییر دهندگان روند انتقال مفاهیم و تبلیغات به سبک سنتی بوده اند.
